Op 6 september 2024 keurde de Vlaamse Regering het wijzigingsbesluit inzake VLAREM II goed, met bijzondere aandacht voor kunststofgranulaat. Het besluit werd op 30 oktober 2024 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

Om het verlies van kunststofgranulaat tegen te gaan, lanceerde de Europese industrie in 2015 het programma Operations Clean Sweep. Dit vrijwillige initiatief biedt praktische richtlijnen om verliezen van kunststofgranulaat te voorkomen. Ook in Vlaanderen worden stappen ondernomen om dit probleem aan te pakken.

Wat is er nieuw in VLAREM II?

VLAREM II is aangevuld met nieuwe algemene voorwaarden om verontreiniging door kunststofgranulaat te beheersen. Deze nieuwe voorwaarden zijn vastgelegd in hoofdstuk 4.11 van titel II van VLAREM en gelden voor ingedeelde inrichtingen. Onder het kopje ‘Hoe moeten bedrijven zich aanpassen?’ lichten wij dit toe.

Wat is kunststofgranulaat?

Kunststofgranulaat bestaat uit kleine korrels die dienen als basisgrondstof voor de productie van diverse kunststofproducten. Ze worden vervaardigd door polymeren zoals PE, PP, PS of PVC te smelten en in korrelvorm te gieten via technieken zoals spuitgieten, extrusie of blazen. Granulaat vormt de verbinding tussen ruwe grondstoffen en het eindproduct.

Waarom is deze wijziging belangrijk?

Onbedoeld verlies van kunststofgranulaat tijdens productie, verwerking, transport en recyclage veroorzaakt ernstige milieuverontreiniging. Dit leidt tot:

  • Verspreiding van microplastics: Schadelijk voor organismen en ecosystemen.
  • Klimaatverandering: De productie van kunststofgranulaat, vaak gebaseerd op fossiele grondstoffen, draagt hieraan bij.

Deze regelgeving biedt een eerste stap om verliezen te beperken, de ecologische impact te minimaliseren en natuurlijke hulpbronnen te beschermen.

Hoe moeten bedrijven zich aanpassen?

  1. Preventie en beheersing van verspreiding (art. 4.11.2)
  • Beste beschikbare technieken (BBT) (In opmaak voor 2025):
    Exploitanten moet technieken toepassen om verspreiding van kunststofgranulaat te voorkomen of te beperken.
  • Reiniging en inzameling:
    • Aangepast reinigingsmateriaal moet aanwezig zijn.
    • Gemorst granulaat moet direct worden opgeruimd en verzameld in geschikte recipiënten.
    • Indien mogelijk wordt het gemorste granulaat hergebruikt als als grondstof. Anders moet het worden afgevoerd volgens de geldende afvalregelgeving.
  1. Procedures en instructies (art. 4.11.3)
  • Interne beheersing:
    • Exploitanten moeten procedures en instructies ontwikkelen voor de beheersing van kunststofgranulaatverontreiniging. Deze gelden voor eigen personeel én derden.
  • Communicatie en toezicht:
    • Procedures en instructies moeten duidelijk worden toegelicht.
    • Exploitanten moeten toezien op naleving door personeel en derden.
  • Toezicht en documentatie:
    • Procedures, instructies en opleidingsmomenten moeten beschikbaar zijn voor toezichthouders.
  1. Laad- en losactiviteiten (art. 4.11.4)
  • Toezicht op activiteiten:
    • Exploitanten moeten toezicht houden op laad- en losactiviteiten om verlies van granulaat te voorkomen.
  • Vereisten na lossen:
  • Laadruimten van containers en trailers moeten veegschoon zijn.
  • Laadcompartimenten van voertuigen moeten goed worden afgesloten.
  • De buitenkant van voertuigen moet vrij zijn van kunststofgranulaat.
  • Inzameling van restladingen:
    • Restladingen en veegvuil moeten in geschikte recipiënten worden verzameld. Indien hergebruik mogelijk is, moeten ze als grondstof worden ingezet. Anders moeten ze conform de afvalregelgeving worden afgevoerd.

Met deze maatregelen biedt VLAREM II een kader om milieuschade door kunststofgranulaat te beperken. Bedrijven spelen hierin een cruciale rol door de juiste technieken en procedures te implementeren. Samen kunnen we bijdragen aan een duurzamere toekomst.


Moet ik dit hoofdstuk opnemen in mijn register?

De nieuwe bepalingen zijn van toepassing op ingedeelde inrichtingen of activiteiten waar verlies van kunststofgranulaat kan optreden. Ze gelden niet voor de exploitatie van kunstgrasvelden. Om dit hoofdstuk aan uw register toe te voegen, kunt u de stappen in onze handleiding volgen of contact met ons opnemen.

Neem gerust contact op

Advies of hulp nodig bij het implementeren van de nieuwe regelgeving binnen jouw organisatie?
Neem dan contact op met Annabel. Ze vertelt je er graag meer over. 

Annabel Vanbrabant

Annabel Vanbrabant

Contentspecialist & adviseur (focus milieu)

We kunnen je ook blijvend op de hoogte houden van alle relevante wijzigingen voor jouw bedrijf. Meer hierover lees je op onze Lexerta website. Uiteraard kun je hiervoor ook contact opnemen met Annabel of Mara.